Transparentnost opština: Parteš

Samo osnažen civilni sektor može građane da upozna sa njihovim pravima u vezi sa transparetnošću rada opštine Parteš

U opštini Parteš, formiranoj 2010. godine po Ahtisarijevom planu, većina građana sa kojima smo razgovarali, zadovoljna je radom organa lokalne samouprave, dok oni nezadovoljni nisu hteli pred naše kamere. Predstavnici civilnog sektoraveruju da se transparentnost u radu opštinskih službi može poboljšati većom aktivnošću građana. Međutim, zaposleni u lokalnoj samoupravi tvrde da je opštinska administracija u Partešu postala pravi servis građana.

Opština Parteš obuhvata sela Parteš, Pasjane i Donju Budrigu i jedna je od deset opština sa srpskom većinom, formirana na osnovu Ahtisarijevog plana. Na poslednjim lokalanim izborima na Kosovu, održanim u novembru 2017. godine, izabran je novi saziva Skupštine Opštine, kao i gradonačelnik. Danas su primetne promene u ovoj lokalnoj samoupravi: putevi su asfaltirani, uređene su zelene površine, sela imaju vodovod i kanalizaciju, ulično osvetljenje i video nadzor. Većinu građana interesuje rad lokalne samouprave, ali smatraju da mnoge aktivnosti zavise od centralnih institucija.

„Ne znam koja sredstva i odakle dolaze i kako se troše, ali ono što rade, nije baš kvalitetno rađeno ranije. Oni koji su sada došli na vlast, trude se i da ulepšaju selo, ali za to trebaju sredstva. Ne znam da li opština uopšte ima para. Radnici koji rade u opštini, rade dobro, ali nemaju podršku iz Mitrovice i Prištine, a tamo je glavna centrala. Mislim da se tamo u vrhu uzima, a malo se daje repovima, pogotovu Pomoravlju, koje je sto posto zapostavljeno“, rekao nam je šezdesetogodišnji meštanin sela Parteš.

Četrdesetogodišnji meštanin sela Pasjana kaže da je ove godine dosta urađeno na poboljšanju infrastrukture u opštini Parteš, a i opštinski službenici i izabrani organi lokalne vlaste rade znatno transparentnije: „Jednom nedeljno gradonačelnik prima građane, a dokumenta možete da izvadite svakodnevno i ne čeka se dugo. Jednom mesečno se organizuju javne debate na kojima se građani upoznaju sa budžetom, planovima ulaganja, direktori upoznaju građane sa donacijama, sa koliko sredstava opština raspolaže, građani predlažu šta bi trebalo da se uradi.“

Predstavnici civilnog sektora smatraju da se transparentnost u radu lokalnih organa vlasti može poboljšati, ali da to u velikom delu zavisi od samih građana. Stefan Stojanović, izvršni direktor NVO „Sokrat“ kao i građani koje smo intervjuisali tvrdi da je rad na terenu u opštini Parteš, od osnivanja do danas, značajno unapređen i da je to vidljivo na terenu. Što se tiče administrativnog dela rada lokalne samouprave, i to je u dobroj meri unapređeno. Službenici koji rade u opštini imaju znatno više iskustva, više znanja, unapređeni su kapaciteti i njihov rad protiče jako brzo i efikasno“, kaže Stojanović.

Stojanović ocenjuje da su građani i predstavnici civilnog društva upoznati sa svojim pravima kada je u pitanju transparentnost rada lokalne samouprave, ali da nisu dovoljno aktivni kako bi to svoje pravo iskoristili i samim tim pomogli u radu lokalnim vlastima, ali i svojim meštanima. „Trenutno ne primećujem odgovarajuću aktivnost samih građana, ali i predstavnika civilnog društva, ali se nadam da ćemo u narednom periodu raditi na većim aktivnostima samih građana, ne samo da se informišu, nego i da uzmu učešće u procesima donošenja odluka“, kaže direktor NVO „Sokrat“. Sa druge strane, Zoran Đokić, zamenik direktora NVO „Omladinska parteška aktivnost“ misli da građani nisu dovoljno upoznati ni sa radom lokalne samouprave, ali i sa svojim pravima. „Polovina ljudi znaju svoja prava, a polovina ne zna. Najveći je problem jer nema dovoljno kapaciteta nevladinih organizacija da sprovode aktivnosti kojima bi upoznavali građane sa pravima. Nevladine organizacije se uglavnom bave kulturnim i sportskim aktivnostima, dok istraživanja i edukaciju malo rade“, smatra Đokić, dodajući da se nova opštinska vlast trudi da poboljša infrastrukturu i da su na terenu vidiljive pozitivne promene.

Zaposleni i rukovodstvo opštine Parteš tvrde da su dolaskom nove vlasti na čelo ove opštine koja broji nešto manje od 5.000 stanovnika, postali pravi servis građana i da postepeno ispunjavaju sva predizborna obećanja. Vlada Mirković, administrativni službenik smatra da je konačno Opština Parteš postala pravi servis građana. „Ljudi u svako doba mogu da izvade dokumenta koja su im potrebna, mogu da posete i gradonačelnika, iznose svoje probleme i predloge. Bilo kakav dokument i dozvolu mogu da izvade u najkraćem mogućem roku, omogućen im je uvid u javna dokumenta. Međutim, građani baš i nisu zainteresovani za to, pa smo prošle godine imali samo dva zahteva za uvid u javna dokumenta“, kaže Mirković. Na nezainteresovanost građana da se uključe u proces donošenja odluka, najviše utiče ranija vlast i razočaranost u njihova neispunjena obećanja, smatra Dalibor Vasić, službenik za ljudska i manjinska prava u opštini Parteš. „Imamo jednom mesečno i sastanak sa Kancelarijom ombudsmana, mada na njega retko ko od građana dolazi. Takođe, trudimo se da upoznamo građane sa njihovim pravima na različite načine, u svim mestima imamo oglasne table, organizujemo javne debate, razgovaramo sa njima“, kaže Vasić.

Na temu transparentnosti, okrugli sto u Partešu, organizovala je NVO „Komunikacija za razvoj društva-CSD“ iz Gračanice. Pored dvadesetak predstavnika civilnog sektora, studenata i srednjoškolaca, na okruglom stolu su govorili i zaposleni u opštinskoj administraciji.

Okrugli sto je orgnizovan u okviru projekta „Odgovorno društvo, transparentne opštine“, koji podržava Kosovska fondacija za otvoreno društvo, a sprovode ga osim NVO „Komunikacija za razvoj društva“ i NVO „Nova društvena inicijativa“, sa medijskim partnerima RTV Mir i NVO „Omonia“.

Izvor: www.gracanicaonline.info